Słońce – przyjaciel czy wróg
Wraz z wiekiem, na twarzy, dekolcie, ramionach, ale też na innych częściach ciała tworzą się zmiany skórne. Powstają najczęściej wskutek działania promieni słonecznych. Większość z nich to zmiany łagodne, niektóre mogą mieć charakter wirusowy, jak chociażby znane powszechnie „kurzajki”. Warto jednak pamiętać o tym, że nawet zmiana o charakterze łagodnym, pozostawiona bez leczenia, narażona na dalsze niekorzystne działanie środowiska, z czasem może przekształcić się w raka skóry. Taką tendencję mają łuszczące się plamy, często zrogowaciałe, pojawiające się w miejscach narażonych na długotrwałe działanie słońca.
Z namnażających się komórek barwnikowych skóry powstają tzw. znamiona barwnikowe. Znamię barwnikowe może być wrodzone lub nabyte. Te wrodzone są przeważnie pojedyncze, owalne, mają jednolity kolor, często porastają je włosy. Wśród znamion nabytych wyróżnia się łagodne i atypowe. Łagodne mają wyraźnie odgraniczone brzegi, symetryczną budowę, średnicę poniżej 6 mm.
Znamiona atypowe są przeważnie asymetryczne, nieregularne, z nierówno rozmieszczonym barwnikiem. Wszystkie znamiona barwnikowe, a szczególnie te, w których pojawiają się cechy atypii, wymagają systematycznej, stałej kontroli, mogą bowiem przekształcić się w czerniaka złośliwego.
Diagnoza zmian skórnych
W przypadku zmian podejrzanych, lekarz dermatolog decyduje o natychmiastowym usunięciu zmiany lub krótkoterminowej kontroli dermatoskopowej (po 12 tygodniach) – mówi dermatolog lekarz medycyny estetycznej Karolina Sawicka.
– W przypadku znamion barwnikowych, tzw. pieprzyków metodą z wyboru jest usunięcie chirurgiczne w znieczuleniu miejscowym. Warto podkreślić, że usunięte znamię musi być zawsze zbadane histopatologicznie, czyli ocenione pod mikroskopem. Znamion barwnikowych nie wolno usuwać laserem, krioterapią, czy elektrokoagulacją.
Dzięki dermatoskopii obecnie nie usuwa się znamion ”profilaktycznie” np. z miejsc drażnionych odzieżą lub urażanych. Unikamy więc niepotrzebnych zabiegów chirurgicznych i blizn.
Pacjent może również sam kontrolować stan skóry, w szczególności swoje znamiona. Kluczowa jest ocena pięciu cech: symetrii, granic, koloru, wielkości i ewolucji. Należy zwrócić uwagę na symetrię zmian, czy granica znamienia jest równa –ważna jest także wielkość znamion i kolor. Im więcej barw w obrębie jednego znamienia, tym jest ono bardziej podejrzane . Ostatnią cechą, na którą radzę zwracać uwagę, jest ewolucja zmiany.
Jak dbać o skórę latem?
W okresie, kiedy nasza skóra narażona jest na działanie promieni słonecznych, musimy szczególnie zatroszczyć się o te miejsca, na których występują zmiany barwnikowe. W tym przypadku niezbędna będzie fotoprotekcja.
Preparaty ochronne mają na celu skuteczną ochronę skóry zarówno przed promieniami UVB, jak i UVA. Dodatkowo muszą być fotostabilne i akceptowalne kosmetycznie, a także mieć minimalną szkodliwość dla zdrowia ludzi oraz środowiska.
Rolą kremów ochronnych jest zapobieganie negatywnym efektom zdrowotnym wywoływanym przez UVR. Badania naukowe donoszą, że regularne stosowanie preparatów ochronnych redukuje ryzyko rozwoju czerniaka i raka kolczystokomórkowego skóry, także hamują rozwój rogowacenia słonecznego. W wielu badaniach potwierdzono skuteczność fotoprotekcji w opóźnianiu zjawiska fotostarzenia skóry, zarówno na poziomie klinicznym, jak i molekularnym. Ochrona skóry przed powstaniem rumienia poprzez prawidłowo stosowaną fotoprotekcję jest też niezmiernie ważna ze względu na uznanie oparzenia skóry za czynnik ryzyka rozwoju czerniaka.
Dużą wagę należy przykładać do ochrony przeciwsłonecznej w terapii chorób autoimmunologicznych, a także u pacjentów po przeszczepie narządów.
FILTRY UV
Mogą być organiczne (chemiczne) lub nieorganiczne (fizyczne, mineralne) i mogą pochłaniać lub odbijać UVR. Filtry organiczne występują w postaci płynnej lub stałej i mają zdolność absorbowania fotonów z promieni UVB i UVA i zamiany pochłoniętej energii w ciepło.
Miarą skuteczności kosmetyków chroniących przed promieniowaniem UVB jest standaryzowany i międzynarodowy współczynnik SPF. Im wyższy wskaźnik SPF tym standard ochrony przeciwsłonecznej jest większy. Najważniejszą cechą dobrego preparatu fotoprotekcyjnego jest szeroka ochrona dotycząca fal UVB i UVA. Niezwykle ważna jest również fotostabilność i wodoodporność preparatów. Do zaburzeń w strukturze filtrów dochodzi np. pod wpływem wysokich temperatur (wystawiane bezpośrednio na słońcu, w zamkniętych samochodach). Dlatego należy przestrzec przed nieodpowiednim przechowywaniem kremów zawierających filtry UV. Preparaty powinny być także wodoodporne i bezpieczne. Oporność na wodę oznacza się poprzez określenie SPF przed i po 2-krotnej 20-minutowej kąpieli wodnej.
Aby preparat mógł zyskać miano „water resistant”, SPF po kąpieli musi osiągnąć wartość co najmniej 50% wartości przed kontaktem z wodą. Aby określić dany preparat jako bardzo mocno oporny na wodę, taka sama wartość SPF musi być uzyskana po czterech 20-minutowych kąpielach wodnych. Ze względu na wielość parametrów, które uzależniają skuteczność i bezpieczeństwo kosmetyków do opalania bardzo ważne jest, aby dokładnie sprawdzić skład danego preparatu. Na rynku zdarzają się preparaty, które mogą zawierać związki niekorzystne dla organizmu, powodujące alergie, zmiany w gospodarce hormonalnej, a nawet o działaniu rakotwórczym. Zalecane jest zatem wybieranie kosmetyków wyłącznie renomowanych firm, doświadczonych w produkcji specjalistycznych preparatów kosmetycznych. Wysokiej jakości preparaty firmy Mesoestetic o wskaźniku SPF 50+, oprócz ochrony przed negatywnym wpływem promieniowania słonecznego, nawilżają skórę przez zatrzymywanie wody w jej wnętrzu, pobudzają proces ochrony naskórka, a także działają antyoksydacyjnie i stymulująco na procesy przeciwstarzeniowe. Zmiany skórne, jak plamy pigmentacyjne czy blizny, skutecznie zabezpieczy sztyft przeciwsłoneczny z aplikacją punktową i wysokim SPF Sun protective repairing stick SPF 100+. Kompleksową ochronę skóry uzyskamy przez zastosowanie preparatu Melan SPF 130+ pigment control z optymalną kombinacją filtrów fizycznych, biologicznych i chemicznych, ujednolicający koloryt skóry i redukujący niedoskonałości.
Zapraszamy na badania i konsultacje do gabinetów dermatologicznych CM Luxmed oraz do Centrum Medycyny Estetycznej MED ESTETYKA. Lekarz dermatolog doradzi, w jakim stopniu możemy korzystać z kąpieli słonecznych, jaką fotoprotekcję zastosować oraz jak najlepiej zabezpieczyć się przed konsekwencjami nadmiernego promieniowania UV.