Optometrysta czy okulista?

Zarówno okulista jak optometrysta zajmuje się narządem wzroku, ale w zupełnie innym zakresie. Czym się więc różnią i w jakich sytuacjach powinniśmy się do nich kierować?

Kiedy pojawiają się problemy z widzeniem, zaczerwienienie lub bóle oczu, bóle głowy zgłaszamy się do lekarza okulisty. To on jest odpowiedzialny za diagnozowanie oraz leczenie chorób związanych z oczami.

Z kolei optometrysta to specjalista, którego zadaniem jest prawidłowy pomiar refrakcji (pomiar wady wzroku) oraz dobór odpowiednich mocy okularowych, soczewek kontaktowych i innych pomocy wzrokowych. Zajmuje się również diagnostyką dysfunkcji widzenia obuocznego.  Jeśli optometrysta zauważy zmiany chorobowe w oczach, to skieruje pacjenta na wizytę u okulisty.

Z wadami refrakcji do optometrysty

Wady refrakcji, nazywane inaczej niemiarowością oka, najczęściej dotyczą nadwzroczności, krótkowzroczności oraz astygmatyzmu (tzw. niezbornością rogówki). Choć krótkowzroczność bywa dziedziczna, to jednak obecnie jedną z głównych jej przyczyn jest używanie wzroku wyłącznie na małą odległość, do czytania lub przy monitorze komputera.

Dla oczu niebezpieczna jest konieczność ciągłej akomodacji, czyli dostosowywania wzroku tak, by ostro widzieć przedmioty znajdujące się w różnej odległości od patrzącego – monitor, klawiatura, notatki. Gałki oczne wykonują wtedy tysiące ruchów, co sprawia, że już po kilku miesiącach następuje wyraźne pogorszenie ostrości widzenia.

U co drugiej osoby, najczęściej powyżej 40 roku życia, rozwija się tzw. prezbiopia, czyli starczowzroczność. Najpierw zauważamy konieczność czytania w lepszym oświetleniu, później coraz bardziej oddalamy czytany tekst od oczu. Dzieje się tak dlatego, że soczewka staje się mniej elastyczna i traci zdolność akomodacji. Nie jest to wada wzroku i nie należy jej mylić z nadwzrocznością. W pewnym wieku dotyka niemal każdego. Z czasem może dojść do niemożności czytania bez specjalnej korekcji wzroku. Potrzebne są okulary, które zastąpią zdolność akomodacji oka.

Okulary lub soczewki kontaktowe dobierze optometrysta

Nie kupujmy okularów do czytania na własną rękę w sklepach lub aptekach! Niewłaściwie dobrana moc szkieł korekcyjnych może tylko zaszkodzić, zamiast ją skorygować. Szkodliwe są również soczewki kontaktowe kupowane bez konsultacji ze specjalistą, na przykład w sklepach internetowych. Użytkownicy często noszą je przez wiele dni, a nawet tygodni, bez przerwy, co zwiększa ryzyko infekcji spojówek i rogówki.

Właściwe szkła dobierze nam optometrysta. Dzięki temu, że optometrysta zajmuje się wyłącznie badaniem oczu i doborem okularów lub soczewek, może poświęcić pacjentowi więcej czasu i przekazać pełną informację na temat różnych możliwości korekty wady.

Co więc leży w gestii optometrysty?

• Wstępne badanie oczu, wstępna ocena stanu zdrowia narządu wzroku, określanie charakteru oraz zakresu problemów i nieprawidłowości związanych ze wzrokiem i skierowanie pacjenta do lekarza okulisty, jeżeli niezbędne jest dodatkowe leczenie.
• Badanie refrakcji wzrokuz użyciem wyspecjalizowanych instrumentów i sprzętu do pomiaru ostrości wzroku, funkcji dróg wzrokowych, ruchu gałki ocznej.
• Wykrywanie i diagnozowanie zaburzeń ruchu gałki ocznej i wad widzenia obuocznego.
• Udzielanie porad z zakresu ćwiczenia oczusłużącego koordynacji ruchów gałek ocznych i skupieniu wzroku.
• Dobieranie i przepisywanie okularów korekcyjnych, soczewek kontaktowychi innych pomocy wzrokowych oraz sprawdzanie ich pod względem sprawności, bezpieczeństwa, wygody stosowania i wpływu na styl życia.
• Udzielanie porad związanych ze stanem narządów wzroku, takich jak: pielęgnacja soczewek kontaktowych, dbałość o wzrok osób starszych, optyka, ergonomia widzenia oraz bezpieczeństwo oczu w miejscu pracy i w sektorze przemysłowym.

Jeśli podczas badania optometrysta zauważy zmiany w oku, skieruje pacjenta do lekarza okulisty, który wykona niezbędne badania i podejmie leczenie.

Jakie choroby leczy okulista?

Lista chorób oczu jest naprawdę długa. Nawet błahe z pozoru problemy ze wzrokiem mogą zwiastować schorzenia układu krążenia, cukrzycę czy miażdżycę albo choroby oczu, takie jak jaskra, zaćma, retinopatia cukrzycowa bądź różne zwyrodnienia.

Wśród najczęstszych chorób oczu, jakie leczy okulista można wymienić:

• choroby spojówek – zapalenie spojówek (bakteryjne, wirusowe, opryszczkowe, chlamydiowe, atopowe, alergiczne, kontaktowe), wylew podspojówkowy, zmiany barwnikowe spojówek, zespół suchego oka;
• choroby powiek – podwinięcie, odwinięcie i opadnięcie powieki, wrodzona szczelina powiek, złośliwe i łagodne guzy powiek;
• choroby narządu łzowego: zapalenie gruczołu łzowego, zapalenie kanalika, zapalenie woreczka łzowego;
• choroby gałki ocznej – bielmo, zaćma, zapalenie rogówki, zwyrodnienia barwnikowe siatkówki;
• choroby oczodołu – jaskra, ropowica, zapalenie oczodołu;
• choroby nerwu wzrokowego.

Na badania u okulisty lub optometrysty należy dokonać wcześniejszej rezerwacji terminu: on-line, telefonicznie lub osobiście.

Konsultacja merytoryczna: optometrysta mgr Katarzyna Capała