Słońce bywa zdradliwe
Oparzenia słoneczne
Ryzyko oparzenia słonecznego zależy w dużym stopniu od fototypu naszej skóry, na co składa się karnacja, kolor oczu, włosów. Podatniejsze na oparzenia są osoby o jasnej karnacji, z małą ilością barwnika (melaniny). Rzadziej narażone są osoby o włosach ciemnych, jasnobrązowej albo oliwkowej karnacji. Jednak zarówno jedni i drudzy powinni bacznie obserwować skórę wystawioną na słońce. Pamiętajmy, że promienie słoneczne działają nie tylko wtedy, gdy leżymy nieruchomo na plaży, ale również podczas ruchu – kąpieli wodnych, spacerów, na rowerze czy kajaku.
Jeśli skóra staje się zaczerwieniona, gorąca w dotyku, to znak, że słońce zostało przedawkowane. Trzeba jak najszybciej przejść w zacienione, chłodne miejsce, schłodzić skórę prysznicem, posmarować łagodzącym preparatem. Oczywiście nie można wychodzić ponownie na słońce, dopóki nie ustąpi zaczerwienienie.Dodatkowym niebezpieczeństwem przy ekspozycji na słońce są leki – głównie antybiotyki, ale też leki hormonalne, antykoncepcyjne, przeciwbólowe, przeciwcukrzycowe, psychotropowe, a także zioła (m.in. dziurawiec, nagietek, mniszek lekarski). Pod wpływem tych środków skóra jest bardziej wrażliwa i podatna na niszczące działanie promieni słonecznych. Warto jeszcze wiedzieć, że latem nie można używać kremów pielęgnacyjnych z retinolem.
Zanim wybierzemy się na słoneczne plaże, warto skorzystać z porady dermatologa, który skontroluje stan skóry. Zwłaszcza osoby z licznymi znamionami barwnikowymi oraz z zespołem znamion atypowych, powinny co najmniej raz w roku wykonać badanie dermatoskopowe.
Zmiany skórne
Tworzą się wraz z wiekiem, powstają najczęściej wskutek działania promieni słonecznych. Przeważnie zlokalizowane są na twarzy i ramionach, choć mogą występować również na innych częściach ciała – np. na dłoniach, brzuchu, plecach czy dekolcie. Większość z nich to zmiany łagodne, niektóre mogą mieć charakter wirusowy, jak chociażby znane powszechnie „kurzajki”. Warto jednak pamiętać o tym, że nawet zmiana o charakterze łagodnym, pozostawiona bez leczenia, narażona na dalsze niekorzystne działanie środowiska, z czasem może przekształcić się w raka skóry. Taką tendencję mają łuszczące się plamy, często zrogowaciałe, pojawiające się w miejscach narażonych na długotrwałe działanie słońca.
Znamiona barwnikowe
Zbudowane są z namnażających się komórek barwnikowych skóry. Znamię barwnikowe może być wrodzone lub nabyte. Te wrodzone są przeważnie pojedyncze, owalne, mają jednolity kolor, często porastają je włosy. Wśród znamion nabytych wyróżnia się łagodne i atypowe. Łagodne mają wyraźnie odgraniczone brzegi, symetryczną budowę, średnicę poniżej 6 mm.
Znamiona atypowe są przeważnie asymetryczne, nieregularne, z nierówno rozmieszczonym barwnikiem. Wszystkie znamiona barwnikowe, a szczególnie te, w których pojawiają się cechy atypii, wymagają systematycznej, stałej kontroli, mogą bowiem przekształcić się w czerniaka złośliwego.
Do diagnozy zmian skórnych wykorzystuje się dermatoskop – specjalne urządzenie optyczne, dzięki któremu można określić asymetrię znamion barwnikowych, ich barwę oraz wielkość. Badanie rozpoznaje rodzaj zmian skórnych, jest wykorzystywane również we wczesnej diagnostyce nowotworów skóry, w tym czerniaka złośliwego.
Badania i konsultacje wykonasz w gabinetach dermatologicznych CM Luxmed.