Bolesna prawda o piętach
Jak rozpoznać ostrogę piętową, jak ją leczyć oraz jak jej zapobiegać – na ten temat rozmawiamy z rehabilitantem mgr Wojciechem Solisem.
Wyjaśnijmy na początek, czym jest ostroga piętowa?
– Najprościej mówiąc, ostroga piętowa jest to kilkumilimetrowy wyrostek kostny, pojawiający się na podeszwowej stronie kości piętowej. Narośl ta, staje się integralną częścią kości piętowej. Powoduje ona ogromny, nieustający ból utrudniający chodzenie.
Jakie są najczęstsze przyczyny powstawania ostrogi piętowej?
– W przypadku osób uprawiających sport są to duże przeciążenia i ciągłe napięcie w okolicach rozcięgna podeszwowego. Jeśli chodzi o osoby starsze, mechanizm powstania ostrogi jest taki sam. Zmiana motoryki chodu, deformacje stóp, powodują napięcia w obrębie rozcięgna podeszwowego. Dodatkowo schorzenie to pojawia się u osób, które wykonują pracę stojącą lub miały nieprawidłowo leczoną kontuzję stawu skokowego lub stopy.
Poprzez powstałe napięcie, pomiędzy przyczepem rozcięgna a kością piętową, tworzy się przestrzeń, która stopniowo wypełnia się komórkami kostnymi – osteoblastami – tworząc na kości piętowej dodatkowy, bolesny wyrostek.
Jak możemy zdiagnozować wystąpienie ostrogi piętowej?
– Za podstawowy symptom występujący w ostrodze piętowej uważa się ból pięty. Wzmaga się on szczególnie podczas chodzenia i słabnie wraz z „rozchodzeniem”. Może utrzymywać się przez dłuższy czas na takim samym poziomie, a może występować gwałtownie, nasilać się z każdym krokiem i utrzymywać nawet podczas leżenia czy siedzenia. Do rozpoznania ostrogi piętowej konieczne jest wykonanie badania RTG, które ujawnia obecność ostrej narośli kostnej na pięcie.
Jakie mamy możliwości terapii tego schorzenia?
– Najważniejsze, żeby pacjent wykazał się dużą cierpliwością. Leczenie tego schorzenia jest długie. Ból często powraca w różnym stopniu. W trakcie terapii, nasi fizjoterapeuci korzystają z fali uderzeniowej, lasera wysokoenergetycznego, ćwiczeń rozciągających oraz mobilizacji.
Na czym polega zabieg falą uderzeniową?
– Fala uderzeniowa wytwarzana jest pod ciśnieniem w profesjonalnym, przeznaczonym do tego aparacie, a impulsy aplikowane są do ciała przez specjalną głowicę. Dzięki ich zogniskowaniu, fala uderzeniowa bardzo dokładnie trafia w konkretne miejsce – działa przede wszystkim na chore tkanki.
Zabiegi rehabilitacyjne falą uderzeniową dają bardzo dobre efekty w leczeniu bólu i przywracaniu mobilności w przewlekłych schorzeniach układu mięśniowo-szkieletowego i zwapnieniach.
Podczas terapii w zależności od schorzenia wykonujemy od 3 do 5 zabiegów w odstępach 3 do 7 dni, w niektórych przypadkach efekt terapeutyczny uzyskuje się już po 1-2 zabiegach. Pomimo, że zabieg jest bolesny, skuteczność leczenia falą uderzeniową jest bardzo wysoka i wynosi 70-80 %. Zabiegi falą uderzeniową mogą być łączone z zabiegiem laserem wysokoenergetycznym lub zabiegiem KRIO celem zmniejszenia bólu.
A jakie znaczenie w przypadku leczenia ostrogi piętowej mają ćwiczenia czy mobilizacja?
– Nasi terapeuci zawsze pamiętają o wieloaspektowości problemu ostrogi piętowej. Ćwiczenia – patrząc na przyczynę powstawania dysfunkcji – są bardzo ważne. Powinny stanowić nieodłączny element terapii ostrogi piętowej. Wykazują one dobre działanie, ponieważ znacznie redukują ból i jednocześnie nie są bardzo skomplikowane. Intensywność ćwiczeń fizjoterapeuci dostosowują do możliwości pacjenta.
Ćwiczenia pomagają zredukować napięcie, nieważne jakiego pochodzenia, w obrębie stopy lub ścięgna Achillesa. Jeśli chodzi o mobilizację, działa ona bardzo podobnie. Terapeuta redukuje napięcie, przywraca poprawną mechanikę stawu skokowego czy śródstopia. To właśnie z powodu sztywnienia charakterystyczny dla zapalenia rozcięgna podeszwowego jest poranny ból odczuwany w czasie stawiania pierwszych kroków.
Czasem w terapii stosuje się też kinesiotaping, czyli specjalne oklejenie plastrami, które zapobiegają sztywnieniu rozciągniętych i rozćwiczonych w ciągu dnia mięśni.